Ծիծեռնակը ժայեռի վրա

Նստած հիշում էր իր տունը,

Նա տխրում էր, որ հիմա

Ընկերերից հեռացավ,

նրա մոտ եկավ մայրն

և ասաց որ նրա մոտ հյուր է եկել

Նա մտավ տուն և տեսավ որ նրա

մոտ եկել է նրա ընկերը և նրանք

ուրախացան:

1.Գիտենք, որ միջատները տերև են ուտում:

2.Բայց գիտե՞ք, որ բույսն էլ կարող է միջատ ուտել:

3.Մի փոքրիկ, կարմրավուն բույս կա՝ ցողիկը:

4.Նրա տերևները մազմզուկներով են պատված:

5.Տերևների ծայրին փայլում է փոքրիկ թարմ մի կաթիլ:

6.Դա կպչուն նյութ է, որը բռնում է իր վրա նստած միջատին:

7.Բռնելուց հետո ասես կուլ է տալիս նրան:

6.Ահա այդպես է բույսը միջատ ուտոմ:

1. Տրված բառերի նախածանցները ներկված են։ Ուշադի՛ր կարդա տրված բառերը։

Անխոս  համակարծիք

Անգետ                                                                   համարժեք

Չհավան                                                                հակադարձ

Չկամ                                                                       հակադիր

Տհաս                                                                       ընդհանուր

Տգեղ ընդդեմ

Դժգոհ                                                                      տարատեսակ

Դժբախտ                                                              տարօրինակ

Փորձի՛ր վերը նշված նախածանցները գործածելով նոր բառեր կազմել։

Անամոթ

Անխելք

Չմոռանալ

Տկար

Դժգույն

Դժկամ

Համակարծիք

Հակնտիր

Ընդառաջ

Տարակարծիք

Տարահանել

Տրված բառերում վերջածանցներն ընդգծի՛ր։ 

Ա Խմորեղեն, երջանկություն, գազանանոց, թզենի, ննջարան, գիրք, մանկիկ, հագուստ, թփուտ, ժողովուրդ, որսորդ, նկարչուհի։

Բ դպրոցական, տնային, բրդոտ, ցանկալի, արծաթյա, ոսկե, շարժուն, կրակոտ։

Սյունակներով առանձնացրո՛ւ  Ա և Բ խմբի բառաշարքերը։ Յուրաքանչյուր սյունակի տակ գրի՛ր բառերին տրվող հարցը։ Ի՞նչ դիտարկում արեցիր։

Տրված ածանցների գործածությամբ բառեր կազմի՛ր։

Վեր, տար, տ, չ, փոխ, մակ, ություն, անոց, եղեն, ենի, արան։

Տրված բառերում ածանցներն ընդգծի՛ր։

Դժգոհություն, անկախություն, համակարծություն, տարակարծություն, թերարժեքություն, հակամարտություն 

Թեստային աշխատանք

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը (պատահել)։ Էս դեպքից  հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը: Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնանը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։ Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվար□ ճիչով (հայտնվել) մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։
Եվ ի՜նչ քա□ցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին, կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»:

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադար□ել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։ Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերեց  ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը, (շտապել), ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, – վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից` նրա շուրջը թրթռալով կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ- մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ (կատարվել), որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտվում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք` երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտվում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը՝դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, ի□ավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկավ։ Մին էլ տեսանք` հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։Վազեցինք, տեսանք` մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր, որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառե րը`լրացնելով բաց թողած տառերը:
        ____զվարթ_________________________

         _________քաղցր____________________

        __________իջավ ___________________

        _________վերադարձել____________________

2. Ի՞նչ է նշանակում «ծղրտալով» բառը.

     ա/ ծիծաղելով

     բ/ թռչկոտելով

     գ/ ճչալով

     դ/ մկկալով

3. Դո՛ւրս գրիր տեքստում ընդգծված  բառերը ̀  դիմացը  գրելով  դրանց  հոմանիշները  (իմաստով մոտ  բառեր):

      ______դեպքից_______________                      ____դիպված_________________

      ___վայրկյանին__________________                      ________ակնթարթ_____________

      ___ուրախ__________________                      ________զվարթ_____________

      ___զիլ__________________                      ________սուր_____________

4. Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը.

   ա/ իրիկնապահ-բարդ

  բ/ անզգույշ-ածանցավոր

  գ/ փոքրիկ-պարզ

  դ/ այնտեղ-բարդ

5. Տեքստից դո՛ւրս գրիր  եզակի թվով չորս գոյական և դարձրո՛ւ  հոգնակի:

      ______Ծիծեռնակ_______________                      _____ծիծեռնակներ________________

      ____ծառ_________________                      ____ծառեր_________________

      _____ճիչ________________                      ______ճիչեր_______________

      ____կտուր_________________                      ______կտուրներ_______________

6. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակն է սխալ.

    ա/ վազեցինք-բայ

    բ/ երկար- ածական

    գ/ կտուց-գոյական

    դ/ դեղին-գոյական

7 .Դու՛րս  գրիր տեքստում փակագծերի մեջ  դրված բայերը(գործողություն ցույց տվող բառերը)  և  դիմացը գրի՛ր անհրաժեշտ ձևերը  (համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին):

   ____շատպել___շտապեց________                     ___________պատահել___պատահեց__________

   ____կատարվել կատարվեց___________                     __________հայտնվել_հայտնվեց______

 8. Դո՛ւրս գրիր պատմվածքի գլխավոր իմաստն արտահայտող նախադասությունը:
———Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

9. Ի՞նչ սովորություններ ունեն ծիծեռնակները:
—Ծիծեռնակները պատրաստ են իրենց կյանքի գնով պաշտպանել իրենց ձագերին։——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

10.Ծիծեռնակի ո՞ր ճուտը կատվի զոհը դարձավ.

       ա/ամենից փոքրը կամ ամենից անկարգը

       բ/ ամենից անվախը կամ ամենից չարաճճին

        գ/ ամենից մեծը կամ ամենից հնարամիտը

        դ/ ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը

11. Ի՞նչ պատահեց ծիծեռնակին, երբ տեսավ դատարկ կատվին.

        ա/թռավ-գնաց, որպեսզի կերակուր բերի

         բ/ հանգիստ նստեց ծառի ճյուղին

        գ/ քարի կտորի նման ցած ընկավ ճյուղից

        դ/ ծլվլում էր երդիկին

12. Ինչո՞ւ երեխաները չկարողացան փրկել ծիծեռնակի ձագին:

    _____Որովհետև այդ տեղի ունեցավ մեկ վարկյանում:______________________________________________________________________________

Թեստային աշխատանք

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը (պատահել)։ Էս դեպքից  հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը: Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնանը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։ Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվար□ ճիչով (հայտնվել) մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։
Եվ ի՜նչ քա□ցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին, կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»:

Advertisementsabout:blankREPORT THIS AD

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադար□ել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։ Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերեց  ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը, (շտապել), ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, – վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից` նրա շուրջը թրթռալով կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ- մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ (կատարվել), որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտվում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք` երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտվում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը՝դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, ի□ավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկավ։ Մին էլ տեսանք` հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։Վազեցինք, տեսանք` մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր, որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառե րը`լրացնելով բաց թողած տառերը:
        _____________զվարթ________________

         ______________քախցր_______________

        _______________իջավ______________

        _______________վերադարձրեց______________

2. Ի՞նչ է նշանակում «ծղրտալով» բառը.

     ա/ ծիծաղելով

     բ/ թռչկոտելով

     գ/ ճչալով

     դ/ մկկալով

3. Դո՛ւրս գրիր տեքստում ընդգծված  բառերը ̀  դիմացը  գրելով  դրանց  հոմանիշները  (իմաստով մոտ  բառեր):

      _________դեպքից-Դիպված, ____________                 _________

      ________ ուրախ-զվարթ _____________                      _____________________

      __________ վայրկյանին-ակնթարթ ___________                      _____________________

      _________ զիլ-սուլուլ____________                      _____________________

4. Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը.

   ա/ իրիկնապահ-բարդ

  բ/ անզգույշ-ածանցավոր

  գ/ փոքրիկ-պարզ

  դ/ այնտեղ-բարդ

5. Տեքստից դո՛ւրս գրիր  եզակի թվով չորս գոյական և դարձրո՛ւ  հոգնակի:

      __________բուն___________                      _________ձվեր____________

      ___________ձու__________                      __________ձողեր___________

      ____________դուռ_________                      __________դռսեր___________

      __________բներ___________                      _____________________

6. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակն է սխալ.

    ա/ վազեցինք-բայ

    բ/ երկար- ածական

    գ/ կտուց-գոյական

    դ/ դեղին-գոյական

7 .Դու՛րս  գրիր տեքստում փակագծերի մեջ  դրված բայերը(գործողություն ցույց տվող բառերը)  և  դիմացը գրի՛ր անհրաժեշտ ձևերը  (համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին):

   _________ (պատահել)-պատահեց __________                     ____________ (հայտնվել)-հայտնվեց____________

   ________ (շտապել)-շտապեց ___________                     ____________ (կատարվել)-կատարվեց ____________

 8. Դո՛ւրս գրիր պատմվածքի գլխավոր իմաստն արտահայտող նախադասությունը:
————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

9. Ի՞նչ սովորություններ ունեն ծիծեռնակները:
————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

10.Ծիծեռնակի ո՞ր ճուտը կատվի զոհը դարձավ.

       ա/ամենից փոքրը կամ ամենից անկարգը

       բ/ ամենից անվախը կամ ամենից չարաճճին

        գ/ ամենից մեծը կամ ամենից հնարամիտը

        դ/ ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը

11. Ի՞նչ պատահեց ծիծեռնակին, երբ տեսավ դատարկ կատվին.

        ա/թռավ-գնաց, որպեսզի կերակուր բերի

         բ/ հանգիստ նստեց ծառի ճյուղին

        գ/ քարի կտորի նման ցած ընկավ ճյուղից

        դ/ ծլվլում էր երդիկին

12. Ինչո՞ւ երեխաները չկարողացան փրկել ծիծեռնակի ձագին:

    ___________________________________________________________________________________

    ___________________________________________________________________________________

2կմ34մ =2034մ

5մ7դմ12սմ=192սմ

6սմ17մմ=27մմ

12մ 9դմ=129դմ

8 կմ42մ34սմ=1220սմ

70դմ 5սմ =705սմ

300սմ =3մ

12006 մ=12կմ   6մ

23կգ 67գ=23.067գ

45տ 2ց 7կգ=45.207կգ

87ց 60կգ=8.760կգ

28լ 457մլ=  28լ   457մլ

27000մլ=  27լ

23ժ 25ր=  1405ր

17ր 32վ=   1052վ

5օր 8 ժ=  128ժ

1շաբաթ 19ժ =  187ժամ

3 տարի11ամիս =   47ամիս

4դար 26 տարի=  426տարի